Τετάρτη 17 Νοεμβρίου 2010

ΜΙΑ ΕΥΚΟΛΗ ΣΥΝΤΑΓΗ

Η συγγραφή θεωρείται πολλές φορές ένα απλό, χαριτωμένο χόμπι.
Χαρακτηρίστηκα, σε ένα πάρτυ ένας ρώτησε την Ιζαμπέλ Αλιέντε με τι ασχολείται.
«Συγγραφέας,» απάντησε εκείνη.
«Α, και εγώ σκέφτομαι όταν συνταξιοδοτηθώ να γράψω ένα μυθιστόρημα,» ξεστόμισε εκείνος.
Η Αλιέντε αμέσως τον ρώτησε, «Με τι ασχολείστε;»
«Οδοντίατρος είμαι.»
«Ααα,» αναφώνησε η Αλιέντε, «και εγώ σκέφτομαι όταν συνταξιοδοτηθώ να ξεριζώνω δόντια!»

Η παιδική λογοτεχνία θεωρείται ακόμα πιο εύκολο «σπορ». Οι περισσότεροι φαντάζονται πως είναι εύκολο να γράψει κανείς «παραμυθάκια» για παιδιά. Δεν έχουν ιδέα πως ένα παιδικό βιβλίο δημιουργείται από ένα καλογραμμένο κείμενο, σωστά δομημένο, η κάθε λέξη μελετημένη, η κάθε φράση προσεγμένη ώστε να μην υποτιμήσει τη νοημοσύνη του παιδιού, με δυνατούς χαρακτήρες, αληθινούς διαλόγους, και μια υπόθεση που δημιουργεί την αγωνία να γυρίσεις αμέσως τη σελίδα. Χρειάζονται γνώσεις για να γραφτεί ένα παιδικό βιβλίο. Χρειάζεται δουλειά. Χρειάζεται κέφι και όρεξη, κλήση στη γραφή, λίγο παιδικό πνεύμα, χιούμορ και ευαισθησία. Βέβαια, συνταγές δεν υπάρχουν. Οι συνταγές είναι πάντα φτιαγμένες για να προσαρμόζονται στον καθένα ανάλογα με τα γούστα του. Ούτε χρειάζεται να είναι κανείς άγιος άνθρωπος για να γράψει παιδική λογοτεχνία.

Όμως, πόσες φορές βλέπουμε βιβλία να έχουν εκδοθεί χωρίς τα απαραίτητα προσόντα για να θεωρούνται αξιόλογα; Δεν αρκεί να έχουμε μόνο κέφι να γράψουμε. Δεν φτάνει το κέφι. Αν δεν δέσει το φαγητό μας αφήνει άσχημη γεύση στο στόμα.

Βέβαια, συνταγές δεν υπάρχουν. Περί ορέξεως ή περί παιδικού βιβλίου…μάλλον κολοκυθόπιτα.
Πάντως, το σίγουρο είναι πως όταν (και άμα ποτέ) συνταξιοδοτηθώ, δεν θα γίνω οδοντίατρος.


(Φωτό από το παιδικό βιβλίο του διάσημου
Dr. Seuss, "Green Eggs and Ham")

Παρασκευή 22 Οκτωβρίου 2010

Λεωφορείον ο Αναγνώστης

Look, it’s the Bookmobile!

Aπό τις πιο όμορφες αναμνήσεις που έχω σαν παιδί είναι ο ήχος ενός συγκεκριμένου κουδουνιού. Όταν τον άκουσα για πρώτη φορά δεν ήξερα τι σήμαινε. Απλά ακολούθησα τον αδερφό μου καθώς έτρεξε έξω απ’ το σπίτι μας στην Νέα Υόρκη φωνάζοντας με χαρά,
«It’s the bookmobile!” 
Παρκαρισμένη στη γωνία ήταν μια πολύχρωμη κινούμενη βιβλιοθήκη. Ένα λεωφορείο ντυμένο με χρώματα και φαντασία. Μόλις μπήκα ανακάλυψα έναν μαγικό μικρόκοσμο. Μέσα στο πούλμαν υπήρχαν ράφια τα οποία φιλοξενούσαν εκατοντάδες παιδικά βιβλία. Ανακάλυψα ότι μπορούσαμε να διαλέξουμε ό,τι θέλαμε! Η χαρά μου ήταν απερίγραπτη. Αυτός ο μαγικός κόσμος μου δάνεισε ένα παραμύθι. Το πήγα σπίτι μου και το είχα κοντά μου για μια ολόκληρη εβδομάδα. Μα δε με πείραξε που κράτησε τόσο λίγο. Ανυπομονούσα να επιστρέψει αυτό το πολύχρωμο φωτεινό πουλμανάκι ξανά στη γειτονιά. Και μόλις άκουσα για δεύτερη φορά στη ζωή μου αυτό το χαρούμενο καμπανάκι, ήμουν η πρώτη που έτρεξε έξω απ’ το σπίτι φωνάζοντας,
«It’s the bookmobile!”








Και πιο παλιές εκδοχές:






Και η Κένυα έχει κινούμενη βιβλιοθήκη:
 
 

Εμείς εδώ στην Ελλάδα...;
Ανακάλυψα και εδώ κάποιες κινητές βιβλιοθήκες!





Κυριακή 3 Οκτωβρίου 2010

Ζωή, ο μεγάλος νταής

Με τον ερχομό του καινούριου μου βιβλίου, «Ο Νταής του Σχολικού» (εκδόσεις Ψυχογιός, εικονογράφηση Γιώργος Σγουρός http://www.psichogios.gr/site/Books/show?cid=22989), ένας νταής εμφανίζεται στη μεγάλη οθόνη.  Η καινούρια εκδοχή του "Karate Kid" πρόκειται για την ιστορία ενός 12χρονου αγοριού ο οποίος διανύει μια μεταβατική περίοδος στη ζωή του μετακομίζοντας από το Ντιτρόιτ της Αμερικής στην μακρινή Κίνα μαζί με την χήρα μητέρα του.  Στη Κίνα δεν έχει μόνο να αντεπεξέλθει με κάθε τι καινούριο άλλα να βρει καινούριους φίλους (τι πιο αγχωτικό για ένα παιδί σε καινούριο περιβάλλον). Στην προσπάθεια του να εντυπωσιάσει, βρίσκει τον μπελά του αντιμέτωπος με έναν νταή – έναν νταή που γνωρίζει πολεμικές τέχνες ταπεινώνοντας τον ενώπιον άλλων παιδιών, ανήμπορων να βοηθήσουν.  Το παιδί ΔΕΝ μιλάει.  Δεν ανοίγεται στη μητέρα του, ούτε σε κάποιον υπεύθυνο στο σχολείο όπου συνεχίζεται η κακομεταχείριση του παιδιού απ’ τον νταή και τη παρέα του (υπακούοντας τον σαν καλά στρατιωτάκια).  Μέχρι που ανακαλύπτει τη βοήθεια του κου. Χαν, ενός ανθρώπου που πρόθυμα τον βοηθάει να αντιμετωπίσει τους φόβους του μαθαίνοντας του τη τέχνη του Κουνγκ Φου (όχι καράτε όπως αναφέρεται στον τίτλο!).

Το μήνυμα είναι απλό άλλα ουσιαστικό: «Όταν η ζωή σε ρίξει κάτω, επιλέγεις αν θέλεις να σηκωθείς ξανά ή όχι.»

Και ο δικός μου Αριστοτέλης βασανίζεται απ’ τον νταή του σχολικού.  Ούτε εκείνος μιλάει.  Μέχρι που μαθαίνει ένα μυστικό του νταή και όλα ανατρέπονται. 
Γιατί ΔΕΝ μιλάνε όμως τα παιδιά;  Ο εκφοβισμός τους μειώνει την ικανότητα να σταθούν μπροστά στο πρόβλημα, οπότε το αγνοούν, εύχονται να εξαφανιστεί χωρίς παρέμβαση, χωρίς να ντροπιαστούν λέγοντας το σε κάποιον ενήλικα.
Πως θα μάθουν να μιλάνε;  Μέσα απ’ τα βιβλία είναι μια καλή αρχή.  Το ΕΨΥΠΕ (η Εταιρία Ψυχοκοινωνικής Υγείας του Παιδιού και του Εφήβου – www.epsype.gr) έχει εκδώσει το βιβλίο «Εκφοβισμός και Βία στο Σχολείο - Τι γνωρίζουμε και τι μπορούμε να κάνουμε» από τον συγγραφέα Dan Olweus, ο οποίος εδώ και 30 χρόνια ασχολείται με το θέμα του σχολικού εκφοβισμού (κοινώς ως «bullying»).  Η ιστοσελίδα του περιέχει χρησιμότατες πληροφορίες: www.olweus.org.  Επίσης, ένα ακόμη βιβλίο της ΕΨΥΠΕ είναι το, «Μίλα μη φοβάσαι - 3 ιστορίες για την βία στο σχολείο» - ένα βιβλίο για παιδιά με ιστορίες από γνωστούς συγγραφείς.
Μου αρέσει και η ιδέα του κουνγκ φου ως τρόπος να αποκτούν τα παιδιά αυτοπεποίθηση.  Να γνωρίσουν τη σημαντικότητα της γλώσσας του σώματος ώστε να μην γίνονται θύματα, να νιώθουν πως περπατούν γερά στα πόδια τους – ψυχή, σώμα και νου να ενώνονται δημιουργώντας ένα δυνατό παιδί.  Ένα παιδί που μιλάει χωρίς φόβο.  Ένα παιδί που ξέρει τα όρια του και τα όρια των άλλων.  Ένα παιδί που αγαπάει τον εαυτό του για αυτό που είναι. 
Διότι κάποια στιγμή θα τον ρίξει κάτω η ζωή, όμως εκείνο θα επιλέξει να σηκωθεί ξανά, να αναστηθεί.  Έτσι θα νικάει κάθε νταή, και κάθε του μάχη...



Κυριακή 29 Αυγούστου 2010

ΚΥΡΙΕ Κ.Ο.Κ., ΕΙΣΑΙ ΕΔΩ;

Επιστρέψαμε ύστερα από ξεκούραστες διακοπές ανανεωμένοι, μαυρισμένοι, και κυρίως σώοι και αβλαβείς. Πόσο σημαντικό είναι αυτό το τελευταίο – το να είμαστε όλοι ασφαλείς... Δίνει κανείς σημασία στην ασφάλεια, άραγε, όπως αρμόζει σε κάθε γονιό; Αμφιβάλλω… Πολλές είναι οι εντυπώσεις απ’ τις καλοκαιρινές διακοπές άλλα ένα μου έμεινε στο μυαλό και στη συνείδηση μου. Αυτό το θέμα πρέπει να το αναρτήσω, αισθάνομαι χρέος σαν μητέρα και σαν συγγραφέας που απευθύνεται σε γονείς και παιδιά. Γνωρίζουμε τι σημαίνει «ΟΔΙΚΗ ΑΣΦΑΛΕΙΑ»;  Προσωπικά για μένα είναι αυτονόητο ότι τα παιδιά πρέπει να δένονται στα πίσω καθίσματα ενός Ι.Χ.; Όμως, αρχίζω να αντιλαμβάνομαι πως η κοινή λογική δεν είναι τόσο κοινή…μάλλον η λογική είναι υποκειμενική, στη κρίση του καθενός. Μα, γι’ αυτό δεν έχουμε νόμους και κανόνες σαν κοινωνία;
Αυτό είναι το μεγάλο ερώτημα, τελικά! Αφού ΔΕΝ υπάρχει κοινή λογική στο θέμα της οδικής ασφάλειας όσο αφορά τις παιδικές ψυχούλες, που είναι τότε η τροχαία;
Ποιος άραγε σε όλη την Ελλάδα έχει φάει κλήση γιατί το παιδί του:

- ΔΕΝ ήταν δεμένο στο πίσω κάθισμα του αυτοκινήτου;
- το νεογέννητο πάει φρέσκο, φρέσκο σπιτάκι του για πρώτη φορά…μέσα σε ΚΑΛΑΘΟΥΝΑ και όχι σε ειδικό καρεκλάκι;
- καθόταν ΑΓΚΑΛΙΤΣΑ με τη μαμά στο κάθισμα του συνοδηγού;
- είναι καβάλα με τον μπαμπά στο παπί; Ή ακόμα χειρότερα, το ένα παιδί μπροστά και το άλλο πίσω στη μηχανή!

Τα παραδείγματα είναι γνωστά και άπειρα. Ποιος τα σχολιάζει; Ποιος καίγεται; Αν δεν υπάρχει συνείδηση των γονιών, τότε που είναι η συνείδηση του κράτους που χάνει ΠΑΙΔΙΑ κάθε χρόνο στην άσφαλτο; Ο ενήλικας είναι υπεύθυνος για τον εαυτό του. Η τραγωδία στο να πάθει ένα παιδί ένα ατύχημα στην άσφαλτο δεν είναι μόνο επειδή χάνεται μια αθώα ψυχή άλλα το ότι είμαστε ΕΜΕΙΣ οι υπαίτιοι.

«Η χρήση των ζωνών ασφαλείας είναι υποχρεωτική τόσο για τους οδη-
γούς όσο και για τους επιβάτες. Σε περίπτωση μεταφοράς ανηλίκων επιβα-
τών, εφόσον στο όχημα υπάρχει συνοδός, την ευθύνη φέρει αυτός. Για τη
μεταφορά παιδιών με αυτοκίνητο είναι υποχρεωτική η χρήση ειδικών μέσων
συγκράτησης και προστασίας, όπως καθισμάτων, ζωνών ασφαλείας κ.λπ..
Με απόφαση του Υπουργού Μεταφορών και Επικοινωνιών καθορίζονται οι
προδιαγραφές για τα ειδικά μέσα συγκράτησης, καθώς και εξαιρέσεις
από την υποχρέωση αυτή.»
(KEΦAΛAIO Γ΄ KANONEΣ OΔΙΚΗΣ ΣYMΠEPIΦOPAΣ
Άρθρo 12 Γενικές διατάξεις)



Παρασκευή 11 Ιουνίου 2010

Βιβλία που μου μίλησαν...

Μεγάλωσα στην Αμερική οπότε δικαιολογείτε η λίστα...γενικότερα λατρεύω τις λίστες από μικρή (εμπνευσμένη απ' την Anastasia Krupnik!)

My favorite books:
The Sheltering Sky – Paul Bowles
The Unbearable Lightness of Being – Milan Kundera
Jane Eyre – Charlotte Bronte
To Kill a Mockingbird – Harper Lee
On the Road – Jack Kerouac
I Know why the Caged Bird Sings – Maya Angelou
The Catcher in the Rye – J.D. Salinger
Of Mice and Men – John Steinbeck
Rebecca – Daphne du Maurier
The Color Purple – Alice Walker
The Kitchen God’s Wife – Amy Tan
The Outsiders – S. E. Hinton
Middlesex – Jeffrey Eugenides
The House of the Spirits – Isabel Allende
The Sun Also Rises – Ernest Hemingway
The Island of Dr. Moreau – H.G. Wells

And some strange favorites:

Sybil: The true and extraordinary story of a woman possessed by sixteen separate personalities - Flora Rheta Schreiber
The Picture of Dorian Gray – Oscar Wilde
Heart of Darkness – Joseph Conrad
The Celestine Prophecy – James Redfield
Flowers in the Attic – V.C. Andrews
The Waves – Virginia Wolf
Go Ask Alice – Anonymous
The Bell Jar – Sylvia Plath

Favorite Children’s Books:

Alice in Wonderland – Lewis Caroll
Goodnight Moon – Margaret Wise Brown
Are you there God? It’s me, Margaret – Judy Blume
Ramona the Brave – Beverly Cleary
Charlie and the Chocolate Factory – Roald Dahl
The Cat in the Hat – Dr. Seuss
Where the Sidewalk Ends - Shel Silverstein
Clarice Bean, that’s Me – Lauren Child
Twenty Thousand Leagues Under the Sea - Jules Verne
Η Κωνσταντίνα και οι Αράχνες της – Άλκη Ζέη
Green Eggs and Ham – Dr. Seuss
The Going to Bed Book – Sandra Boynton
The Tale of Peter Rabbit – Beatrix Potter
In the Night Kitchen – Maurice Sendak
The Big Red Barn – Margaret Wise Brown
Anastasia Krupnik – Lois Lowry
Summer of my German Soldier – Bette Greene

Entertaining/Light Reading Favorites:

Diary of a Wimpy Kid – Jeff Kinney
The Grass Is Always Greener Over The Septic Tank – Erma Bombeck
If Life Is a Bowl of Cherries, What Am I Doing in the Pits? - Erma Bombeck
Aunt Erma's Cope Book - Erma Bombeck
Animal Farm – George Orwell
Divine Secrets of the Ya-Ya Sisterhood – Rebecca Wells
Little Altars Everywhere – Rebecca Wells
Life Among the Savages – Shirley Jackson
Οι Μάγισσες της Σμύρνης – Μάρα Μεϊμαρίδη
Βάλσαμο για τη ψυχή της γυναίκας - J. Canfield - M. V. Hansen
The Twilight Saga – Stephanie Meyers
The Millenium Series – Stieg Larsson

Σάββατο 5 Ιουνίου 2010

Η ΑΝΤΑΜΟΙΒΗ ΤΟΥ ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΗ



“That terrible mood of depression of whether it’s any good or not is what is known as The Artist’s Reward” (Ernest Hemingway)

Αυτή η απίστευτη αίσθηση ανακούφισης ύστερα από την τελική τελεία ενός κειμένου διαδέχεται αμέσως μετά, σχεδόν αστραπιαία, από την απόλυτη αίσθηση του τρόμου… Και μετά κυριαρχεί η αίσθηση της απέραντης μελαγχολίας.
«Είναι αρκετά καλό;»
«Θα τους αρέσει;»
«Που να το στείλω;»
«Είναι χάλια!»
«Είναι θαυμάσιο…όχι, όχι, είναι χάλια…»
Τι βάσανο τραβάει ο άμοιρος ο συγγραφέας αφού τελειώσει ένα κείμενο, δεν λέγεται. Και η κατάθλιψη συνεχίζεται όσο συνεχίζεται η αναμονή… ο επιμελητής θα το διαβάσει, ύστερα η συντακτική ομάδα, ύστερα ο εκδότης, και αφού ολοκληρωθεί η όλη διαδικασία ο συγγραφέας το έχει πάρει πλέον απόφαση:
«Δεν αξίζει μία. Θα γράψω κάτι άλλο. Κάτι καινούριο…να σαν αυτή την ιδέα που σκέφτηκα προχθές αφού διάλεγα ντομάτες στη λαϊκή…»
Και η ζωή συνεχίζεται. Η κατάθλιψη αντικαθιστάται από ενέργεια και έμπνευση. Η ζωή και οι σκέψεις φιλτράρονται μέσω μιας φωτεινής, θετικής αύρας. Μέχρι που πέφτει η τελευταία τελεία.
Και να σου η μελαγχολία πάλι απ’ την αρχή….σαν τρόπαιο της μεγάλης δημιουργίας. Είναι η ανταμοιβή του καλλιτέχνη, φαίνεται.

Τετάρτη 26 Μαΐου 2010

“Ένα Χάμπουργκερ, μια Πατάτες και ένα Παιδικό Βιβλίο για έξω…”

Η εξέλιξη του παιδικού βιβλίου σε κοινωνία φαστ-φουντ

Μα, με τρία παιδιά δεν προλαβαίνω να μαγειρέψω, να πλύνω να τακτοποιήσω και να γράψω συγχρόνως. Ένας Θεός ξέρει πως τα καταφέρνω, αν τα καταφέρνω. Κάποια στιγμή φτάνει η μέρα που αναγκάζομαι να γράψω κάτι, μα, δεν είναι καθόλου λογοτεχνικό δημιούργημα άλλα η τεράστια λίστα για το σούπερ μάρκετ. Δεν παραπονιέμαι όμως. Η καλύτερη μου βόλτα είναι μπαίνοντας στο Carrefour του Γέρακα, να στρίβω δεξιά και να πηγαίνω κατευθείαν στην αγαπημένη μου γωνία, στα βιβλία. Εκεί δίπλα στα CD και στα αξεσουάρ για κινητά. Γιατί που χρόνος για βόλτες στα βιβλιοπωλεία όπως παλιά; Να χάνομαι ώρες ατελείωτες κολλημένη στα ράφια των βιβλίων, να γίνομαι αναγνώστρια, εξερευνήτρια, και παιδί ξανά. Να διαβάζω τίτλους, βιογραφικά, οπισθόφυλλα και ολόκληρες ιστορίες. Τώρα πηγαίνω στο σούπερ μάρκετ και ψάχνω για βιβλία για τα παιδιά μου, ψάχνω για τα δικά μου, και βρίσκω κανένα σύγχρονο μυθιστόρημα για μένα (διότι κάνω συλλογή να τα διαβάσω όταν αποκτήσω πάλι χρόνο στη ζωή μου). Όλα στα γρήγορα…σε χρόνο φαστ φουντ.
Και κάποιες φορές έρχεται αυτή η σπάνια στιγμή της έκπληξης, της σύντομης επιβράβευσης εκεί που δεν το περιμένω. Όπως όταν βρήκα τη «Μέλπω» μου σε ένα ράφι του Σκλαβενίτη, και μετά πάλι στον Βασιλόπουλο. Πολλοί γνωστοί μου είχαν ανιχνεύσει τα ίχνη της «Μέλπως» σε διάφορα σούπερ μάρκετ της χώρας. Και τι σημασία είχε που η «Μέλπω» είχε βραβευτεί, είχε μεταφραστεί και είχε ταξιδέψει στο εξωτερικό θριαμβευτικά; Η «Μέλπω» είναι διάσημη και στα σούπερ μάρκετ! Δεν έχω καμία αντίρρηση. Αφού και εγώ έχω ενθουσιαστεί με τους θησαυρούς που βρίσκω εκεί.
Με μεγάλη μου χαρά ανακαλύπτω πανέμορφες εκδόσεις με προϊόντα που αγοράζω. Ένα πακέτο ρύζι και ένα καταπληκτικό βιβλίο. Ρυζάκι θα ταΐσω τα παιδιά, και μια ιστορία θα τους διαβάσω. Είναι η χαρά της κάθε μητέρας. Γάλα για το μωρό συν δώρο, ένα παραμύθι. Ή βρίσκω παιδικά βιβλία στα πιο απίθανα μέρη: σε καταστήματα για είδη σπιτιού, σε τράπεζες ή στο αεροδρόμιο. Παντού υπάρχει χώρος για ένα παιδικό βιβλίο. Ή δεν είναι έτσι;
Η πικρή αλήθεια που με καίει εδώ και πολύ καιρό δεν είναι το που βρίσκονται τα βιβλία, ή το πώς θα έρθει σε επαφή με έναν γονιό, ή ένα παιδί. Άλλα το αν εμείς οι συγγραφείς κάνουμε τη δουλειά μας με στόχο το εμπόριο ή με την έμπνευση που μας διαρρέει και μας τσιγκλάει και μας κυριεύει μέχρι που να βγάλουμε ένα αποτέλεσμα, καμιά φορά όχι και τόσο εμπορικό. Να είμαι ειλικρινείς έχω κάνει και τα δύο - έχω ΚΑΙ σπουργιτάκια να θρέψω, έχω ΚΑΙ έμπνευση να ταΐσω. Όμως λόγω της εμπορικής κίνησης η πιθανότητες να βγουν όλα τα βιβλία μου έτσι όπως θέλω είναι ελάχιστες. Λόγω του κόστος της παραγωγής, οι περισσότερες εκδοτικές εταιρίες έχουν σταματήσει να βγάζουν μεγάλα εικονογραφημένα βιβλία με σκληρό εξώφυλλο. Η στροφή προς τα μεταφρασμένα παιδικά βιβλία είναι η νέα οικονομική λύση στη κρίση της αγοράς. Άδικο για τους Έλληνες συγγραφείς, ναι. Είναι ακόμα πιο άδικο όταν απορρίπτεται ένα κείμενο όχι επειδή δεν άρεσε άλλα επειδή δεν ταιριάζει με το εκδοτικό πρόγραμμα της εταιρίας, δηλαδή με τις πιθανότητες να πουλήσουν συγκεκριμένο αριθμό αντίτυπων, συγκεκριμένου περιεχομένου, σε αναλογία με το κόστος της παραγωγής του. Βέβαια η παραγωγή παιδικών βιβλίων είναι η πιο κερδοφόρα παραγωγή όλων των ειδών βιβλίων σύμφωνα με τα στοιχεία του ΕΚΕΒΙ.
Στην κοινωνία της μαζικής παραγωγής, με αλυσίδες γκαλερί, με δωρεάν μουσική από το διαδίκτυο, με υπέρ-καταστήματα τροφίμων, ρούχων, παιχνιδιών, με τεράστια εμπορικά κέντρα και πληθώρα επιλογών, που είναι η θέση του παιδικού βιβλίου;
Σε μια κοινωνία που η εικόνα κυριαρχεί, η προτίμηση προς μια μεγαλύτερη αγορά «γεμίζει το μάτι» πιο πολύ από ένα μικρό βιβλιοπωλείο.
Σε μια κοινωνία που μετράει το κάθε δευτερόλεπτο ως σημαντικό, δεν υπάρχει χρόνος για χάσιμο ψάχνοντας προϊόντα από μαγαζί σε μαγαζί. Επιλέγουμε υπέρ-αγορές για να καλύψουμε όλα τα αναγκαία ψώνια. Για παράδειγμα, σε ένα κατάστημα αλυσίδας παιδικών παιχνιδιών βρίσκει κανείς από παιχνίδια μέχρι είδη σπιτιού. Και στο ισόγειο μπορεί πανεύκολα να μπει κανείς στο χώρο ενός σούπερ μάρκετ. Δηλαδή, κατάστημα τρία σε ένα!
Το παιδικό βιβλίο μπορεί να συνυπάρξει μαζί με κονσέρβες, ηλεκτρικά είδη, και χαλάκια για το μπάνιο;
Αυτή η εξέλιξη δίνει ναι μεν τη δυνατότητα να έχουν όλοι πρόσβαση στο βιβλίο, όμως υπάρχει η αίσθηση ότι χάνεται κάπου η ουσία. Η αξία ενός βιβλίου εκτιμάται από τη συγκέντρωση που δίνει κανείς στην αφή του, στην ανάγνωση του οπισθόφυλλου, στο ξεφύλλισμα του. Δεν είναι προϊόν που γρήγορα πετιέται σε ένα καρότσι χωρίς αξιολόγηση. Εκτός αν αποφασίζει κανείς μόνο με την αίσθηση της όρασης. Η εικόνα, όπως φαίνεται, κυριαρχεί. Και εύκολα θα διαλέξει ένας γονιός (και ακόμα πιο εύκολα ένα παιδί) ένα βιβλίο με γνώριμο ήρωα ένα σφουγγαράκι, ένα πόνυ, ή μια ξανθιά κούκλα με τέλειες (ή μάλλον εξωπραγματικές) αναλογίες. Η αξιολόγηση του βιβλίου βασίζεται πολλές φορές στην εικόνα. Όπως διαλέγουμε ένα πακέτο μακαρόνια.
Γιατί όχι στα σούπερ μάρκετ, γιατί όχι στα καφέ; Αφού εκεί βρίσκεται ο κόσμος πλέον. Η εξέλιξη δεν μπορεί να αποφευχθεί. Η κοινωνία συνεχώς αλλάζει -- ο ίδιος ο Μαξ Βέμπερ θα συμφωνούσε…. Το λεγόμενο «ποιοτικό» βιβλίο, όμως, εξελίσσεται σε είδος προς εξαφάνιση;
Να γράφουμε με στόχο την καρδιά μας ή με στόχο τις πωλήσεις; Φαίνεται πως ο μόνος τρόπος να ανακαλύψουμε ποιο βιβλίο μένει τελικά στην καρδιά του κάθε παιδιού είναι αυτό που έχει μια ξεχωριστή θέση στην βιβλιοθήκη του. Δηλαδή, το βιβλίο που θα το αγγίξει ανεξαρτήτως το που το αγόρασε ο γονιός του. Αφού ταξιδέψει σε κόσμους μακριά από γίγαντο-σούπερ-μάρκετ-παιχνιδότοπους. Σε όνειρα παρμένα από τη φαντασία, σε αυτά που δεν αγοράζονται ούτε πωλούνται.
Ευτυχώς που η φαντασία δεν δημιουργείται σε χρόνο «φαστ φουντ», άλλα με το γλυκό χρόνο ενός παραμυθιού, διαβασμένο με γοργούς ρυθμούς…με αγάπη και τρυφερότητα. Ώρα να χαλαρώσουμε λίγο και να αφήσουμε το μυαλό να ξεφύγει με ένα καλό βιβλίο στο χέρι. Έστω και αν το αγοράσαμε δίπλα απ’ το ράφι με τις σκυλοτροφές.